De vertrouwenspersoon
Dit doet een vertrouwenspersoon voor het vrijwilligerswerk op het museum
Niemand werkt alleen. Je hebt altijd te maken met andere mensen zoals bestuursleden, conservator,
collega-vrijwilligers, leidinggevenden, opdrachtgevers, leveranciers, klanten, adviseurs, controleurs,
etc. Er zijn situaties denkbaar waarin deze samenwerking niet altijd even prettig kan verlopen.
Zo kunt u te maken krijgen met pesten, seksuele intimidatie, discriminatie, en agressie en zelfs geweld.
De gevolgen van deze ongewenste omgangsvormen liegen er niet om: menselijk leed, verloop, verlies
in productiviteit, verzuim en zelfs arbeidsongeschiktheid. Het bestuur van het museum vindt dat het
verplicht is om aandacht te besteden aan deze onderwerpen.
Waarom een vertrouwenspersoon?
Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan zeer effectief zijn in het voorkomen van ongewenste
omgangsvormen. Niet alle organisaties hebben een vertrouwenspersoon en dat is zonde, want het is
bewezen (uit onderzoek) dat een vertrouwenspersoon werkt in het bestrijden van ongewenste
omgangsvormen en dus het voorkomen van de vervelende, persoonlijke gevolgen.
Wat zijn de taken van een vertrouwenspersoon?
De taken van de vertrouwenspersoon zijn niet eenvoudig: deze zijn onder meer het opvangen,
begeleiden en ondersteunen van ‘klagende’ werknemers (in onze setting zijn dat de vrijwilligers), het
analyseren van voorvallen en adviseren hierover en de verwijzing naar professionele hulpverleners.
Duidelijk zal zijn dat het in alle gevallen gaat om delicate kwesties die op een juiste manier moeten
worden opgelost. De vertrouwenspersoon behandelt alle hulpvragen in strikte vertrouwelijkheid. Elke
actie wordt slechts ondernomen wanneer de melder daarmee instemt. Een van de voorwaarden is
dan ook dat een vertrouwenspersoon een sociaal, toegankelijk, oprecht en gezaghebbend persoon is,
die het vertrouwen heeft van werknemers, museumvrijwilligers, leidinggevenden en bestuur. De
vertrouwenspersoon heeft geheimhoudingsplicht. Wij hebben een vertrouwenspersoon gevonden in
DE HEER DS. JAN VERLINDE, PIRONSTRAAT, AXEL, email:
VERTROUWENSPERSOON@HETWARENHUIS.NL
Taken en bevoegdheden
De taken zijn onder te verdelen in vier hoofdthema's:
1. Opvang en begeleiding van werknemer(s) / vrijwilliger(s) die last heeft (hebben) van
ongewenste omgangsvormen;
2. Het analyseren van voorvallen en adviseren hierover en de verwijzing naar professionele
hulpverleners;
3. Voorlichten en informeren van werknemers over de werkwijze van de vertrouwenspersoon;
4. Advies geven aan het management over het voorkomen van ongewenst gedrag.
De bevoegdheden zijn van groot belang voor het onafhankelijk uitvoeren van de functie. Vaak worden
deze opgenomen in de functieomschrijving en/of het contract tussen bedrijf en externe
vertrouwenspersoon:
De vertrouwenspersoon
1. De vertrouwenspersoon heeft de bevoegdheid om gesprekken te voeren;
2. Hij kan externe deskundigen raadplegen, zoals een externe, gecertificeerde
vertrouwenspersoon;
3. Hij mag de directie / het bestuur gevraagd en ongevraagd advies geven over eventuele
patronen die hij ziet;
4. De vertrouwenspersoon mag de werknemer doorverwijzen naar een andere (externe)
vertrouwenspersoon;
5. Hij heeft geheimhouding, maar als een zaak voor de rechter komt, moet hij wel openheid van
zaken geven.
In de arbo-wet staat dat elke bedrijf (i.c. museum Het Warenhuis) beleid moet voeren dat gericht is
op het beperken van psychosociale arbeidsbelasting. Hieronder vallen 1.discriminatie en seksuele
intimidatie, 2. Agressie, 3 pesten en 4. Werkdruk. De eerste drie terreinen vallen onder het
werkterrein van de vertrouwenspersoon.
Een vertrouwenspersoon kiezen; Intern of extern
Toen we de vertrouwenspersoon hebben aangesteld, hebben we gekozen voor een externe persoon.
Voor iemand die van nature al een aanspreekpunt is bij vragen en problemen. Een externe
vertrouwenspersoon is onafhankelijk en objectief. Hij heeft geen binding met het bedrijf. Bovendien is
hij expert, met veel ervaring en kennis. Er zijn een paar kernkwaliteiten die van pas komen bij de
uitoefening van deze functie: integer, onafhankelijk, rijk aan levenservaring, toegankelijk, empathisch,
luistervaardig, onpartijdig en het vertrouwen hebben van betrokkenen.
Het is niet verstandig om als bestuurslid of leidinggevende in het museum de vertrouwenspersoon te
zijn. Dit kan leiden tot conflicten vanwege belangenverstrengeling of “dubbele petten” . Het is
belangrijk dat een werknemer of vrijwilliger die het slachtoffer is van ongewenst gedrag dit kan
bespreken met een vertrouwenspersoon: “Deze kan helpen door te luisteren, mee te denken over
oplossingen en eventueel door te verwijzen. Ook kan een vertrouwenspersoon een belangrijke rol
spelen door ongewenst gedrag vroegtijdig te signaleren en erger te voorkomen.”
VERTROUWENSPERSOON:
ds. JAN VERLINDE, PIRONSTRAAT 1, 4571 VJ AXEL
per email bereikbaar via: vertrouwenspersoon@hetwarenhuis.nl
Vastgesteld in de AB-vergadering van 03-12-2019